Nieuwe regelgeving vanaf 2024
De programmawet van 26 december 2022 hervormt de forfaitaire belastingregeling voor inkomsten uit auteursrechten, van toepassing vanaf aanslagjaar 2024 (BS 30.12.2022). Deze regeling wordt voor het eerst toegepast in de belastingaangifte van 2024, met aangepaste aangifterubrieken zoals "inkomsten die in aanmerking komen voor de nieuwe regeling" (rubriek D.1 van vak VII).
Wat voorafging
België heeft sinds 2008 een forfaitaire belastingregeling voor auteursrechten. Het aantal gebruikers van deze regeling is aanzienlijk gegroeid: van 20.000 auteurs in 2013 tot meer dan 50.000 in 2020. In aanslagjaar 2013 werd 108 miljoen EUR aan bruto-inkomsten uit auteursrechten aangegeven, oplopend tot meer dan 460 miljoen EUR in aanslagjaar 2021.
Eerdere ministers van Financiën constateerden dat de regeling veelvuldig werd gebruikt om de belastingdruk te verlagen, wat leidde tot een ongelijke behandeling van verschillende beroepsgroepen. Soms werd er in politieke kringen zelf gesproken van fiscaal "misbruik". Concrete hervormingsplannen werden ontwikkeld onder de minister van Financiën, Van Peteghem, met als doel het toepassingsgebied te verduidelijken en voornamelijk in te beperken (PV 498 dd. 17.06.2021, PV 701 dd. 28.10.2021).
Nieuw wettelijk kader voor auteursrechten met strikter toepassingsgebied
Het oude artikel 17 §1 5° WIB92 kwalificeerde inkomsten uit auteursrechten als roerende inkomsten. Het nieuwe artikel 17 §1 5° WIB92, van toepassing vanaf aanslagjaar 2024, specificeert dat deze inkomsten alleen roerende inkomsten zijn als ze:
Verkregen zijn uit overdracht of licentieverlening door de oorspronkelijke rechthebbende, erfgenamen of legatarissen;
Betrekking hebben op originele werken van letterkunde of kunst zoals bedoeld in artikel XI.165 van het Wetboek van Economisch Recht (WER) of prestaties van uitvoerende kunstenaars zoals bedoeld in artikel XI.205 WER;
Gericht zijn op exploitatie of daadwerkelijk gebruik, behalve in gevallen buiten de wil van de betrokken partijen;
De oorspronkelijke rechthebbende moet beschikken over een kunstwerkattest zoals bedoeld in artikel 6 van de wet van 16 december 2022, of analoge bepalingen uit een andere EER-lidstaat;
Indien geen kunstwerkattest beschikbaar is, moeten de rechten worden overgedragen of in licentie gegeven aan een derde voor mededeling aan het publiek, openbare uitvoering of reproductie.
De hervorming beoogt dus duidelijk de uitsluiting van software uit de regeling. Hoewel software auteursrechtelijk wordt beschermd, was het de bedoeling van de hervorming dat het niet meer onder het nieuwe toepassingsgebied zou vallen, dat nu enkel gericht is op werken van letterkunde en kunst.
Nieuwe grenzen
Absolute jaargrens: Het oude jaargrensbedrag van 70.220 EUR (geïndexeerd bedrag voor aj. 2024) blijft behouden. Inkomsten boven dit bedrag kunnen als beroepsinkomen worden belast als het roerend karakter wordt weerlegd door de belastingadministratie.
Relatieve grens van 30%: De verhouding tussen de totale vergoedingen voor auteursrechten en de totale vergoedingen, inclusief prestaties, mag niet meer dan 30% bedragen (art. 37 lid2 WIB92).
Vier jaren-grens: Het gemiddelde inkomen uit auteursrechten van de vorige vier opeenvolgende belastbare tijdperken mag niet hoger zijn dan 70.220 EUR (aj. 2024). Overschrijdt het gemiddelde deze grens, dan geldt de kwalificatie beroepsinkomen voor alle tijdens het huidige belastbare tijdperk verkregen vergoedingen voor auteursrechten (art. 37 lid3 WIB92).
Belastingtarief en kostenforfait
Het belastingtarief voor roerende inkomsten uit auteursrechten blijft 15%. Het wettelijke kostenforfait gaande van 50% tot 0%, zoals opgenomen in art. 4 lid2 KB/WIB92, blijft ongewijzigd.
Zienswijze van de Dienst Voorafgaande Beslissingen (DVB)
De DVB heeft bevestigd dat de expliciete verwijzing naar artikelen XI.165 en XI.205 van het Wetboek van Economisch Recht computerprogramma’s uitsluit van de forfaitaire belastingregeling voor auteursrechten. Dit betekent dat softwareontwikkelaars niet in aanmerking komen voor de gunstregeling.
Procedure voor het Grondwettelijk Hof
Deze uitsluiting van softwareontwikkelaar werd aangevochten voor het Grondwettelijk Hof wegens schending van het gelijkheidsbeginsel. Het Hof oordeelde op 16 mei 2024 dat de uitsluiting van computerprogramma’s geen schending van het gelijkheidsbeginsel uitmaakt aangezien het gaat over verschillende situaties.
Uitsluiting van IT-profielen
Niet alle IT-profielen zijn uitgesloten van de auteursrechtenregeling. De uitsluiting betreft specifiek computerprogramma’s. Of bepaalde IT-gerelateerde activiteiten onder de regeling vallen, moet per geval worden beoordeeld. Bij twijfel kan een fiscale ruling worden aangevraagd bij de DVB. Enkele recente rulings tonen aan dat functies zoals webdesigners (voorafgaande beslissing 2024.0088) nog steeds aanspraak kunnen maken op auteursrechtenvergoedingen onder het fiscaal voordelige regime.
RSZ-vrijstelling
Vanaf 2023 geldt er ook een RSZ-vrijstelling voor auteursrechtenvergoedingen, met verwijzing naar dezelfde definitie als op fiscaal vlak. Dit houdt in dat vergoedingen voor auteursrechten die niet meer dan 30% van het totale loon bedragen, niet als loon worden aangemerkt voor RSZ-bijdragen.
Conclusie
De hervorming van de forfaitaire belastingregeling voor auteursrechten is zogenaamd bedoeld om het toepassingsgebied te verduidelijken maar blijkt in de praktijk ingevoerd om het toepassingsgebied te beperken. Deze wijzigingen brengen een bijkomende complexiteit met zich mee en vereisen meer opvolgwerk met betrekking tot de nieuwe grenzen en voorwaarden om in aanmerking te blijven komen voor de regeling.
In elk geval lijkt het ons nog steeds aan te raden om in geval van twijfel een voorafgaande beslissing aan te vragen.
Christophe Romero
Senne Verholle
Comments